امام خمینی (ره) را از جمیع جهات ببینیم
17شهریورسالروز تاسیس موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی (ره) است ، درچنین روزی درسال 1367 امام درپاسخ به نامه حجه الاسلام والمسلمین سید احمد خمینی چنین پاسخ دادند: « فرزند عزیزم احمد- حفظه الله تعالی و ایده ، از آنجا که شما را بحمدالله تعالی درمسائل سیاسی و اجتماعی صاحبنظر می دانم و درتمامی فراز و نشیب ها در کنار من بوده ای و هستی و با صداقت و کیاست امورسیاسی و اجتماعی اینجانب را متصدی هستی، لهذا شما را برای تنظیم و تدوین کلیه مسائل مربوط به خود، که بسا در رسانه های گروهی اختلافات و اشتباهاتی رخ داده است، انتخاب می نمایم و از خداوند متعال که حاضر و ناظراست توفیقات شما را خواستارم. امید است با صرف وقت و دقت نظر، این امررا به پایان برسانی. والسلام علیکم- پنجشنبه ۱۷شهریور ۶۷ / ۲۶ محرم الحرام 1409 روح الله الموسوی الخمینی » ؛ و بر این اساس مجموعه مذکور تاسیس و آغاز به کار کرد.
فرهنگ ملایر در همین خصوص پای صحبت های یکی از مدیران موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) نشسته است. آنچه از نظرتان می گذرد حاصل گفت و گو با همشهری مان « حمید هنرجو» شاعر، روزنامه نگار و پژوهشگر فرهنگی - اجتماعی است که سابقه همکاری اش با مجموعه منتسب به امام (ره) به بیش از یک دهه می رسد :
** آقای هنرجو ابتدا بفرمایید چه نوع فعالیتی در این موسسه بر عهده شماست؟
از همان سالهای آغازین نوجوانی که همراه با جمعی از دانش آموزان برای دیدار با امام به حسینیه جماران رفتم ، میزان علاقه ام به ایشان افزوده شد و اندیشه ها و نوشته هایم را تحت تاثیر قرار داد و می توانم بگویم از سال 66 مکاتبه ام با جماران کلید خورد ، اما همکاری مستقیم من با مجموعه از سال 82 بوده است. ابتدا کارشناس واحد پژوهشی بودم و به بازخوانی مکتوبات تاریخی درخصوص امام و انقلاب اسلامی می پرداختم، از سال 85 نیز به مدیریت اداره کودک و نوجوان منصوب شدم . درکنار این امر، دبیری جشنواره فرهنگی - ادبی « یار و یادگار» را نیز از سال 86 تا امروز برعهده داشته ام و اساسا طراح و پایه گذار این حرکت فرهنگی با موضوع امام (ره) و انقلاب اسلامی بوده ام ، با تجاربی که درسالهای قبل درعرصه هایی چون: مطبوعات، رسانه ملی، مراکز فرهنگی، خبرگزاریهای کشور و ...کسب شده است. همکاریهایی علمی و پژوهشی نیز با پژوهشکده امام خمینی دارم که پذیرای طیف وسیعی از جوانان دانشجوی علاقمند است.
** موضوع جشنواره مطرح شد، در خصوص آن توضیحی ارائه می دهید؟
« یار و یادگار» درمقطعی ظاهر شد که هیچ جشنواره ای درکشور مستقیم و غیر مستقیم و به صورت دائمی با موضوع امام و انقلاب اسلامی با رویکرد جوانگرایی درکشور نداشتیم ... بعد ها البته در قلمرو ادبیات داستانی اقدامی مشابه توسط یکی از نهادها صورت گرفت، اما یار و یادگار با دربرگیری موضوع شخص و شخصیت حضرت امام ، هنوز هم یگانه است.مقصود از « یار» امام است و« یادگار» مواریث فکری و اندیشگی ایشان؛ دفاع مقدس، شهیدان، جانبازان و آزادگان سرافراز نیز در این منظومه فکری و ادبی مطرح اند ، همچنین منتسبان گرانقدرامام همچون حجج الاسلام سید احمد و سید مصطفی خمینی (ره) و آیت الله جوان ، دانشمند روشن ضمیر سید حسن خمینی نیز در کلیت جشنواره به عنوان یادگاران امام ، مورد توجه بوده اند و امسال، شاهد برگزاری نهمین دوره آن هستیم که طبق سالهای گذشته دستگاه ها و نهادهای فرهنگی کشور در برگزاری هرچه بهتر آن مشارکت خواهند داشت. بد نیست اشاره کنم که تعداد قابل توجهی از برگزیدگان این جشنواره طی دوره های مختلف از هنرمندان و اهل قلم شهرمان ملایر بوده اند که می توان از دوستانی چون آقایان : ناصرصارمی ، مصطفی میرزایی پیهانی، غلامرضا بکتاش، خانم ها زندی، موسیوند و ... نام برد و همین جا مجددا از همکاری شان با جشنواره تشکر می کنم.
** حفظ آثار بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران از لحاظ قانونی بر عهده موسسه است ؟
بله.منظورتان « قانون نحوه حفظ آثار و یاد امام خمینی و الحاقیه آن » است . مجلس شورای اسلامی مورخ چهاردهم آبان 1368 و سپس تایید آن توسط شورای نگهبان، امر حفظ و نشر ، نظارت و تایید آثار امام خمینی را به طور مستقیم به موسسه تنظیم و نشر آثار ایشان واگذار و علاوه بر آن بعضی سازمانها ، وزارتخانه ها و صدا و سیما را موظف به نشر و بسط اندیشه های بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران نمود. همینطور مجلس با الحاق مواردی به قانون فوق که مورخ 26 شهریور 69 به تصویب و در مورخ 3/7/69 به تایید شورای نگهبان رسیده است، درباره دخل و تصرف و یا انهدام اسناد مرتبط با حضرت امام و نیز سایر مواردی که در این الحاقیه آمده ، برای مرتکبان پیگرد قانونی و مجازات تعیین کرده است.
** شما از « شخص » و « شخصیت » امام صحبت کردید ...، منظورتان را واضح تر بیان کنید ؟
شخص امام را در سالیان حیات پربرکت (مادی) خود نسل های قبل و تا حدودی نسل من درک نمود و بعد از رحلت ایشان، تولد شخصیت بزرگمرد تاریخ معاصر آغاز می شود، همان رهبر تاریخ آفرینی که اصلاح و توسعه فرهنگی را لازمه پیشرفت می دانند ...، بنا بر این بین این دو یعنی شخص و شخصیت، شخصا تفکیکی قایل نمی شوم ، اما آنها را دارای تفاوت های بسیاری با یکدیگر می دانم و اعتقاد دارم که شخصیت و اندیشه امام که بازتابش در جهان امروز و فردا محسوس بوده و خواهد بود، از ساحت و ابعادی گسترده برخوردار است، بنده به عنوان یکی از سربازان کوچک اندیشه های امام یقین دارم که زمان طرح دیدگاه ها و منویات انسانی و دینی امام آغاز شده و اگر هر روز که می گذرد، مخاطبان و علاقمندان بیشتری در سطح جهان پیدا می کند. طی سفرهایی که خود من یا دیگر همکاران اهل قلم به کشورهای اروپایی و آسیایی و ... داشته ایم ، از نزدیک با دانشوران، پژوهشگران و حتی مردمی عادی برخورد کرده ایم که با همت و حرارت زاید الوصفی از امام می گویند و می نویسند و در محیط های علمی و دانشگاهی ارائه می کنند، شخصا در هند نمونه هایی افتخارآمیز با همین مولفه ها دیدم و ... خب! این همان تولد و تداوم شخصیت تاثیرگذار و معنوی امام است و دروازه ورود انسان معاصر- به ویژه جوانان و نوجوانانی که سن شناسنامه ای آنها سالها از دوران زندگی مادی امام فاصله دارد - به تکامل فکری و دینی و خرد اجتماعی، در راستای بصیرت افزایی سیاسی .
« شخص » و « شخصیت » امام هر دو حائز اهمیت است و به نظر من، در وادی فرهنگ و هنر و رسانه ، نیکوتر می توان به آنها پرداخت تا خطابه؛ زیرا جهان امروز از بیان صریح تا اندازه ای پرهیز دارد، از سویی جبهه های شبهه افکن مقابل که از اساس با نهضت و تفکر امام تعارض دارند، مسلح با رنگ و لعاب و ترفندهای امروزین به میدان آمده اند ...، اینجاست که حقیقت و اهمیت موضوع دوچندان می شود. سخن رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینکه هیچ اندیشه ای در جهان ثبت نمی شود، مگر آنکه با هنر و ادبیات آمیخته باشد نیز، تاکیدی خردمندانه بر همین نکته است.
** اندیشه های بزرگان دین و اخلاق و سیاست ، بعد از زندگی آنان نیازمند مراقبت است، به نظر شما در خصوص امام چقدر این موضوع جدی بوده است؟
امام عظیم الشان، شخصیتی چند بعدی دارند، از فقه و علوم عقلی و نقلی گرفته تا سیاست و عرفان و فلسفه و شعر و ... به هر یک از این قلمروها نظر می افکنیم، حضور موثر و قدرتمند ایشان احساس می شود و همین، کار را دشوارتر می کند. فلسفه وجودی موسسه تنظیم و نشر آثار امام همین مراقبه ای است که اشاره کردید، همواره در طول تاریخ تحریف و تخریب بوده، اما اندیشه ورزان و آگاهان و قدرشناسان نیز خوشبختانه کم نبوده اند و درمقابل تحریف گران، در مقام استنکاف برآمده اند. امروز در همه وادی ها ضرورت دارد که اندیشه های عمیق دینی، انسانی و معرفتی امام را با زبان امروز بیان کنیم و از جمیع جهات به آن نگاه و توجه داشته باشیم. اصولا خود انقلاب و نظام اسلامی از یادگارهای امام است، فرهنگ ایثار و بینش فرامتنی در همه زمینه ها ، جوان باوری و اهتمام در توسعه همه جانبه کشور، حمایت از اقشار مستضعف جامعه، ترویج اخلاق و ... و مولفه های موضوعی دیگر که ارمغان امام به ایران و جهان بود و به حق، تحول آفرین ؛ نقل قول از رهبر فرزانه مان که : این انقلاب بی نام امام خمینی درهیچ جای جهان شناخته شده نیست ، گویای این است که مسئولیت سیاسی – اجتماعی ما در این زمینه بالاست و بسیار فراتر از توان و شرح وظایف دستگاهی که متعهد به تنظیم و نشر آثار امام گردیده است و قطعا دیگر نهادها و دستگاه ها هم باید در این زمینه کمک کنند - مصرح قانونی نیز دارد - اما مهم تر از آن اقشار مختلف مردم به ویژه نوجوانان و جوانان هستند که در قاموس فکری و مکتب انسانساز امام، آینده ساز هستند.
از جمیع جهات نگریستن مهم است ، زیرا باعث می شود سیر در آراء و اندیشه ها با مداقه و تعهدپذیری انجام شود، این خودش نوعی مراقبه است که دیگر مربوط به من و شما به عنوان شهروند عادی و اهل مطالعه است نه دستگاه مسئول و ...، زیرا کار آن دستگاه مسئول آموزش این اصول و مفاهیم نیست، یادگار امام سید حسن آقا چندباری تاکید داشته اند که امام را کاریکاتوری نبینیم، این نکته اشاره به همان از جمیع جهات دیدن و تعمق در افکار و آراء دارد و می توان درباره اش بیش از اینها حرف زد که فرصت ویژه ای می طلبد.
** چه خبر از آثار تازه در حوزه موضوعی امام و انقلاب ؟
در همه بخش ها، کتابهایی با موضوع امام و انقلاب در حال آماده سازی و عرضه است ، سالهای گذشته سریال هایی با موضوع امام در سیما ساخته و پخش شده ، « سمفونی بزرگ روح الله » نیز که بنده از اعضای شورای سیاستگذاری آن بوده ام، توسط ارکستر ناسیونال اکراین به رهبری ولادیمیرسیرنکو و با آهنگسازی شاهین فرهت ، سیزدهم مهرماه در تالار وحدت و به احتمال قوی با حضور رئیس محترم جمهور اجرای زنده خواهد داشت، همین چندی پیش نیز در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران رونمایی از « هفده جلدی اسناد یاران امام خمینی » را داشتیم و ...، تعدادی اثر مکتوب نیز در حوزه های مختلف، با زبان های خارجی در دست انتشار است.
** آقای هنرجو به عنوان سوال پایانی، همزمان با حضور هیات دولت و رئیس محترم جمهور در استان همدان، شاهد سخنانی از شما در روزنامه ایران بودیم که به طرح برخی از مشکلات کشاورزی ملایر پرداخته بود، آیا در این زمینه هم تحقیقاتی داشته اید؟
بی آبی در روستاها و مشکلات پیرامونی آن که اینجا مجالی برای ذکر همه آنها نیست، سالهاست متوجه باغداران و کشاورزان شهرمان است و ما در جمعیت فرهنگی اجتماعی صبح ملایر آن را با امید دستیابی به راهکار موثر مورد بررسی قرار می دهیم که مندرجات در روزنامه ایران، در واقع چکیده ای از آن است. علاوه بر این، جزوه ای تفصیلی در این باره تهیه شده که به مراکز مسئول تقدیم نموده ایم. حقیقتا تشنگی ملایر -سرزمین انگور که شهرت محصولات متنوعش تا آن سوی مرزها رفته و بدون مبالغه کارآفرینی و توسعه تجارت منطقه ای را به دنبال دارد، دردآور است و امیدواریم با فضل الهی و همت مسئولان، این نگرانی به پایان برسد.